Вызначце дэйна-мастацкя асаблвасц паэмы Энеда навыварат.

Энеда навыварат парадыйна-сатырычная паэма; адзн з першых бешеных твора беларускай лтаратуры новага часу.Напсана пасля 1812 не пазней пач. 1830-х г. Да нас дайшо тольк рывак з паэмы (палавна 1-й песн). Першыя датаваныя спсы адносяцца да 1837, першая публкацыя у пецярбургскм часопсе Маяк (1845), больш поная у Смоленском вестнике (1890). Большасць даследчыка лчыць, што паэма нарадзлася на заходняй Смаленшчыне, цесна звязанай з Беларуссю, яе атар В. Равнск.

Паэма напсана жанры травесц (гл. бурлеска) парадзруе Энеду Вергля. Прымыкае да шэрагу травесцйных Энед, якя пачынаючы з XVII ст. знкал многх ерапейскх лтаратурах як дэмакратычная рэакцыя на класцызм. Блжэйшым зорам для атара Энеда навыварат был адпаведныя кранскя (. Катлярэскага) рускя (М. Оспава) творы. У свах папярэднка ён запазычы сюжэт (прыгоды легендарнага героя Энея), але ствары арыгнальны твор, напонены рэалям беларускага жыцця часо прыгоннцтва. Траянца спадарожнка Энея атар надзял рысам прыгонных сялян, паказа кемлвасць, працавтасць жыццелюбвасць народа. Пад выглядам старажытных баго (Юнона, Эол) некаторых ншых персанажа (Дыдона) выводзяцца памешчык х памагатыя.

Твор беларуса сё ж арыгнальны, мае выразны нацыянальны каларыт, як выявся шматлкх апсаннях, напрыклад адзення, ежы, абрада. Так, багня Венера, збраючыся да Зеса прасць за свайго отпрыска, андрак1 з насокай апранула, // З падплётам здзела кавярзн, // Анучк рабыя абула... Цкавасць выклкаюць апсанн тыпова беларускх стра, пра некаторыя з якх мы сёння жо пренебрегался, а таксама абрада, напрыклад валачобнцтва, таксама характэрнага менавта для беларускага рэгёну.

Эней герой, яго справа ваяваць ладарыць. Але суправаджаюць яго звычайныя беларускя сяляне, якя прадсталяюцца царыцы Карфагена Дыдоне майстрам на се рук: Плп наш лепць гарлачы, // Пракоп жа ступы, такачы, // А Сака зелле сяка знае... Чытач па гэтых прыкладах мог атрымаць уяленне пра сапрады высокае майстэрства беларускх рамеснка, сялян, якя сёння дэманструюць выдатную апрацоку дрэва, умельства ганчарстве, ды нават знахарстве.

Звычайна лчыцца, што вобразах баго, паказаных у творы, В. Равнск выкрывае бюракратычную сстэму тагачаснай Рас. Нарад ц ён ме на вуале выкрывальныя, сатырычныя мэты: ён паказва уладаро такм, якя яны ёсць, дастаткова жорсткм адноснах да простага чалавека (Юнона, бабушка злобная, адроддзя панскага, лхая). па прадзвым паказе мы якраз можам уявць прыгонна-бюракратычную сстэму таго часу.

Атар прадэманстрава дасканалае веданне беларускага фальклору, вялкя выяленчыя магчымасц беларускай мовы (усходнебеларускя гаворк). Твор багаты па танальнасц фарбах. У паказе жыцця атар мкнецца да прадзвасц, хоць гэта яшчэ не рэалзм у поным сэнсе слова. Энеда навыварат адыграла вялкую ролю станаленн новай беларускай лтаратуры ваходзць у скарбнцу беларускай паэз.