мрат мкелы туралы шыгарма жазу керек комектесиниздерши?

рат Мкелы (1843-1906) - айтыскер аын, жырау. азрг Атырау облысы ызылоа ауданы арабау ауылында дниеге келген. Жасынан жетм алып, аасы Матайды олында трбиеленген.

Ауыл молдасынан блм алан. Есет би мен Абыл аыннан неге алып, з Мрын жырау Сегрбайлына стазды еткен. Мрат Мкелы 17 жасында Жылышы, 20 жасында раута Ораз, 25-нде Жаскеле, Жантолы, Шолпан, Тынышты сынды аындармен айтысып, жеп шыан. Ол зн жет мнез, аытпаа жйрктг, тапырлыымен рдайым жеске жеткен.

Мрат Мкелы елн туелсздгн асап, бодандыа арсы жыр толады. Зар заман аыны атанды. Ата онысыны отарлаушы талауына тскенне налыан аын з туып скен даланы кешег кнн саынышпен еске алан. Оны уел жеп орыс Едлд алды, Сарытау, Аштарханны жерн алды. Тматери су мен нуды орыс стап, азаты мнан жтап шалынаны, азаты жер-мрасы, Ке оныс айдан здеп таптырады? деген жыр жолдары аынны отаншылды рухына длел болады.

Аынны басты шыармасы - ш иян. Мнда аын еск дстрд ргес шайаланын, адамдар ниетн бзылуын сз етед. нарлы оныстарды тартып алан отарлау нтижеснде трмысы нашарлап, тыырыа трелген ел тадыры аынды тебрентпей оймайды. ш иян толауымен Сарыара, тте, апы дние-ай, азтуан жырлары ндес. Мнда айтылатын басты нрсе - жер, тты оныс жайы. Ол арасай-ази, Шлгез, мар азилына айтаны атты жырларына дни аыздарды негз еткен. Блмд игермейнше елн ркендемейтнн Оудан айтан азамата ленде аартады. Аын мрасыны бр шоыры - би-болыстара айтан арнау ледер.

Мрат Мкелы майталман жыршы, термеш ретнде де танылан. лм, ыз, Арыма сыйлап не керек, Аттан слу болар ма?, Нажималаншы фни нажималанда атты термелернде заман сырына лп, мр мен лм, жасты пен крлк, слулы хаында толанады. Оудан айтан жгтке хат, Елне жазаны, Бр доса атты хат лгснде жазылан ш туындысы саталан. Аын ырымны ыры батыр жырын, Шалкиз, азтуан шыармаларын жеткзушлерд бр болан. сресе Махамбет ледерн жеткзудег ебег ерекше. Махамбет жырлары уан жырау - Мрат - Ыылман аындар арылы бзд заманымыза жеткен.

Мрат Мкелы шыармалары Мрат аынны мар азилына айтаны, Аын, Мрат аынны сздер, Бес асыр жырлайды, Алаласа леумет, таы баса жинатарда жарияланан. Б.орытовты растыруымен аынны жеке жинаы шыан.

Шыармаларын Х.Досмхамедлы, С.Сейфуллин, М.уезов, С.Манов, А.Томаанбетов, .Жмалиев, Б.Омаров, .Мдбай, таы баса алымдар зерттеген. Кейбр шыармалары орыс тлне аударылан.