реферат про лебедей на казахском языке

Ау

Ау ежелг, мрд згерстерне тез уйренетн с. Ау азтрздлер тобына жатады. ай жерде су болса, сонда ау мр сред. Дниежз бойынша 150 тур кездесед. азастан суларында оны ек тр слда ау жне сыбырла ау тршлк етед.

Аулар за мр сретн, те дем, кптеген аын-жазушыларды шыармасыны арау болан стар. Олар сонымен атар, ша алатын лкен стар атарына да жатады.Ауды тус а, салмаы 12-13 килограма дейн жететн р с. орегн здегенде йректер сияты су астына сги алады. Кейбр ау трлер зн зын мойыны арасында 1м тередктег су смдктермен оректенед.

аза  халы тазалы пен слулыты знаки ретнде арайтын ау зн ясын кез келген клдерге сала бермейд. Ол я салуа ну амысты, суы таза р тщы р клдерд тадар алады жне ол мада адамны болуын уната бермейд. Сондытан да халымыз оны кез келген батпаты шалшы клде кездесе бермейтн аса талампаз, ткппар анатты екендгн адрлейд.

Туып скен жерне наурызды аяы сурд басында айтып оралан аулар азастан суларынан здерне азы, жауларынан жне ауа райыны алайсыз жадайынан оранатын баспана табады. сресе, амысты апаларды олар шн маызы те зор. Кл жаасында жайала скен амыс-ра арасына олар здерн яларын салады. ясын кбнесе амыстан салады. Оны поперечник 120-150 см болады. Аулар еркек-рашы болып жптасан со, осы жбын екеун бреу лмей жазбайды. Оларды бр-брне сондай берктг туралы ел аузында асырдан асыра айтылып келе жатан аыздар бар. Бл сты бр-брне сйспеншлг сонша, егер трл себептен бреу лсе, екншс бл айыа шыдап тра алмайд екен. Жеср алан ау кк аспанны сонау билгне самап, сонда соы нн айтып боланнан кейн, жерге арай оша зуылдап, таса соылып лед. Бл шынды па? Жо. Бра, жбайынан айырылан сты уу-у... уу-у...уу-у лап сол жерден кп уаыт кетпейтндг шынды.

Аулар 3-7 жмырта салады, оны енес 35-40 кн басып, балапан ргзед. Осы кезде еркег я трегнен шыпай, балапандарын орап жред. Олар рпатарымен кзге дейн брге болып, оларды ораштайды. Шлде-тамыз айларында мамырлайды. Осы кезде аулар клд адам бара алмайтын жерн тадап алады. Кзде жылы жаа кетер алдында 7-10-нан топтасады. Аулар су смдктерн жапырытары мен тамырларын орек етед. са жндктерд де жетндгн мамандар анытап отыр.

Ауды крк, мнез-ылыындаы ерекшелктер сонау дурден бер халыты тадандырып келед. Оны су бетнде мааздана жзген, шанда анатын аып ктерлу, табиатты берген сем бр былысы емес пе! Тпт, аза халы адам бойындаы жасы асиеттерд осы са балайды ой. Мселен, ау-мысы клдег, асылымсы елдег деп н шырауда да адамды ауа тееп, оны семдкт, слулыты символы ретнде баалап отыр емес пе?

Аулар суда жасы жзед. Бра сги алмайды. шанда су бетнен ауыр ктерлед. Ек аяымен суда арта арай итере желге арсы шады. те са та, батыл да, кшт с. Ол туралы халы аузында кптеген аыз-гмелер бар. Оны бр былай дейд: Бр табиат уесойы Ау нн жазып алма болып, ертемен оны я салан клне келед. амыс арасында тыылып отырып, ауларды келун ктед. Бр уаытта кербез слу стар шалар клд айдынына она бергенде, мерген оны бреун атып та лгеред. Бреун анатынан жарааттайды. анатынан отыран ауды соы нн жазып алудан мткер болан ашы оны жааа алып шыып, басында телмрп отырады. Ауды нн жазып алып лгерд ме, жо па, ол жаы бзге белгсз, бра сол кезде кенеттен кл бетндег аулар тобы аспана ктерлп жанаы мергенд тмсытарымен тстеп, анаттарымен лердей соып, лм халне жеткзпт. Бл гме де шындыа онша жаындалмайды. йтсе де, ауды кшт екен аиат. Ол анатымен соып баланы олын сындырып жберуге бар. аза халы ауды киел, асиетт с деп санайды. Оан тимей, айта оны кл маында кбрек жрун натады,