Абдилда Тажибаев омир баяны

Абдилда Тажибаев омир баяны

Задать свой вопрос
2 ответа
бдлда Тжбаев-туан дебиетмзд р тлаларыны бр.Ол 1909жылы ызылорда аласында дниеге келген .
бдлда Тжбаев "Кй атасы","Аын" , "Портреттер"аталатын дастандар жазумен брге ,лирикалы поэмаларды аза дебиетнде озы лглерн алыптастыруа да улкен лес осты.дебиетт зерттеумен айналысты.Балалар таырыбына да алам тартты.
Диана Абрасулина
рахмет

бдлда Тжбаев осы заманы аза поэзиясыны аса крнект шебер, р драматург жне белгл дебиет зерттеушс. дебиеттег алашы адамын ткен асырды 20-жылдарыны соына ала ле жазудан бастаан ол аза сз нерн озы дстрлермен дниежзлк дебиетт здк жетстктернен йрене отырып, 30-жылдарды орта шеннде-а айтулы аын, республикада дебиет сн йымдастырушы айраткерге айналды. .Тжбаев поэзияда лирика мен поэма жанрын атар алып жрген аын. Оны аламынан туан 30-дан астам поэма мен те кп сандаы ледер сыршылды, ойшылдыымен, шыншылды, оттылыымен ерекшеленед. .Тжбаев поэзиясын баса брде-бр аынны туындыларымен шатастыру ммкн емес. Оны поэзиясы ты зденст, жоары мдениетт, кнг шеберд поэзиясы.
.Тжбаев ататы драматург те. Драмалы шыармалар жазуды 30-жылдарды соына ала бастап, дебиетт бл крдел жанрында айтулы туындылар берд. дебиеттану саласында да жемст ебек етп, .Тжбаев талантты красным екенн танытты. Оны, сресе, поэзия мен драматургия саласындаы зерттеулер тере ылымилыымен, талдауларыны нзктгмен тнт етед.
.Тжбаев за шыармашылы мырында тынымсыз зденп, здксз ебектенп, ттас бр дур шындыын жан-жаты, жоары кркемдкпен бейнелеген те мол мра алдырды.
мрбаяны. бдлда Тжбаев 1909 жылы Амештте (казрг ызылорда аласында) дниеге келед. кес Тжбай 1915 жылы айтыс болады да, шешес Айманкл кнкрс жадайына байланысты алты жасар бдлданы ала сыртындаы аразек деген жерде тратын тркнне алып кетед. Содан болаша аын он ш жасына дейн шешес Айманкл мен наашы атасы Далдабайды трбиеснде сед. Жас бдлданы леге, дебиетке деген штарлыын оятан да з анасы мен наашы атасы болады. Айманкл араб, парсы тлдерн жасы блетн сауатты, кз ашы, кл сара кс екен, бдлдаа з хат танытып, дебиет лглерн оытып йретед. Кейн белгл халы аыны болып, ледер жинаы да жары крген Айманкл, ол кезде кес Далдабай артты тншмен ауыл адамдарына Шыысты иссалары мен азаты неше алуан жыр-дастандарын оып берп отыран. Соларды ыбыр етпей, марта, нсз тыдаушыларыны бр бдлда болан. Кейнрек йлерне келген онатары мен ауыл адамдарына, кшгрм жиын-топта лг исса, дастандарды атасыны айтуымен бдлда оып беретн болан. Оны стне бл ауыла, сресе осы наашы атасыны йне Сыр елн ататы аын-жыршылары жи келп тран. Бр жолы бдлда ауылдарына келген ататы аын р нш Нартай Бегежановпен Айманклд за айтысын тыдап, шешесн айтышты, аындыына уанып, тапыр сздерн еснде стап алан. Анасы жастай дниеден айтан кйеун байыры аза салтымен жыл бойы жотааны, шешесн з шыаран за жотау поэмасын дауыстап жата айтанын тсекте жатып тыдап, мды-шерл уенне штей н осатын болан.
 
Жаа бр тсп, шам снд, 
Ашыла тсп, гл солды,
 
деген, ол кезде маынасын з жете тснбеген жолдарын да еснде сатап алан.
Ал аылды, мейрбан наашы атасы 1919 жылды ысында сзектен айтыс боланша бдлданы асынан тастамай, айда барса да брге алып жрген. бдлда атасына кмектесп, ау жайысып, тарысын суарысан. Той-томалаа да брге барып, атасыны жанында трде отырып, лкендерден азаты есклкт ызы гмелерне аныан. Неше трл аыз, ертеглерд кп блетн атасы да тыдауа мар жиенне айтып беруден жалыпайды екен. Аын кейн зн "Еске алу" деген шаын поэмасында отбасыны жетм-жесрлк айылы тадырын, бет-жзн тстеп тани алмай да алан кес туралы жректе шер боп алан асары жайында:
 
Есмде жо шын сурет, 
кем мен андай кс. 
Тек елестей блдырайды 
лдекмн клекес,
 
десе, мрге де, ебекке де, нерге де лупимдеп трбиелеген аяулы наашы атасы туралы "Сыр жырлары" топтамасында жер ортасы жаса келген аын:
 
Кейде тске кред, 
Дл мдей баяым. 
Тай ып мнп жремн, 
Наашы атам скрываяын.
 
Жгремн жаалап, 
Сырды жайпа жаасын. 
Кр кзбен сыалап, 
арар маан наашым.
 
Брде уып жремн 
Шркей мен шыбынын. 
Айдап брде жремн   
Наашымны шыырын...
 
Босайды екен кл 
Туан жерге келгенде: 
Крнп тр  жып-жылы 
Кп тырнаан шегел де.
 
Кейде тске кред 
Дл мдей баяым. 
Тай ып мнп жремн 
Наашы атама скрываяын,
 
деп еске алады. Ол таажайып шыыс поэзиясынан да, туан халыны бай да кркем ауыз дебиет мраларынан да таусылмас сер, лззат алып сед. Жалпы, тумысынан дарынды, зерек те сергек бдлданы ауылда алан сер бай да нарлы болан. Оны аын шыармашылыынан байау иын емес.
Жоарыда аталан поэмасыны кейпкер аладаы оу орнына аттананы туралы:
 
ар да йды  жапалатап, 
Тотамастан бастым ала. 
Тыш зм баыт уан 
Тыш жауан тст ара,
 
дейд. Бл бдлданы з туралы айтылан сз ед. Пынында да, ол 1922 жылы ызылорда аласында жаадан ашылан жетм балалара арналан интерната абылданып, сауаттылыыны арасында брден интернат жанындаы бастауыш мектепт 3-сыныбынан бастап оып кетед. 
Danil Cheldonov
рахмет
, оставишь ответ?
Имя:*
E-Mail:


Добро пожаловать!

Для того чтобы стать полноценным пользователем нашего портала, вам необходимо пройти регистрацию.
Зарегистрироваться
Создайте собственную учетную запить!

Пройти регистрацию
Авторизоваться
Уже зарегистрированны? А ну-ка живо авторизуйтесь!

Войти на сайт