Помогите перевести на русский язык 10 предложений:Елмзд экологиялы мселелерн айтан

Помогите перевести на российский язык 10 предложений:
Елмзд экологиялы мселелерн айтан кезде, алдымен Арал, Балаш, Семей асреттерн ауыза аламыз. Бар-жоы 30 жылды шнде Арал тез тартылып, екге блнд. Тзы ктерлп, ышыл жауын-шашын болып жауатын болды. алымдарды есебнше, дние жзнде жыл сайын ауаа 145 млн тонна ккртт ос тотыы, 250 млн тонна ша тоза, 5 млрд тонна кмр ышыл газы, 1 млн тоннадай орасын осылыстары ауаа блнп шыарылады екен. ртрл зиянды заттарды биосферадаы таралуы тршлкке кп зиянын тигзуде. Соны салдарынан атмосфераны ластау шы осылыстар ттн тманына айналуда. Е аупт, те ысты кндер пайда болатын фотохимиялы ра ттн ауаны ластыын, улылыын арттыра тсед. Шымкент, Тараз, Алматы, скемен алаларыны ауасы баса алалара араанда брнеше есе кп ластанан. Оларды басты себеб - осы алаларда нерксп орындарыны кп шоырлануы. Республикамызды экологиялы жадайыны нашарлауы салдарынан ртрл жпалы аурулар кбейп кетт.