доклад на казахском языке про птиц

стар табиатты крк! (шыарма)
стар згеше болып жаратылан былыс иес. Бейне бзд аспан лемндег ораушымыз сияты. Сияты емес солай да. Себеб кк аспан оларды туан мекен. Ккт ссыз, сты кксз елестету иын. Бзд кгмзде стар сайрап жрсе, жердег адамдар да тыныш, бейбт мр сре алады. Бз ккке араанда кзмз е уел шан са тсед. Кп жадайда кйк трлкпен оларды тыныс - тршлгне мн берп, тпт ккке кз тастап, бр де арамаймыз. Ал, оларды ккте шанын, жерге онанын зер салып, баылап арайтын болса, олар бейне бр жмба былыс сияты. Ешнрсен ашып айта алмайды. уанышы да, ренш де шнде сияты. Бр дретт кш болып, старды тлн мегерп алса, яни старды тлн тснер болса, тпт басаша лемде мр срген болар ма едк. зм солай ойлаймын, себеб, с киел жануар.

стар ос мекендлерге жатады. Яни жер де, кк те сты мекен болып саналады. Кк - сты еркн мекен. Ал жерде кктег сияты емн - еркн сайрадай алмайды. Себеб жерде олара тнетн ауп кп. старды кбне жерд бетнде жргенде брден стап алу иын. Себеб стар кп жадайда адамдардан ркп трады. Солай йреткен де. Кейбр адамдар сты ебн тауып стап алса, оларды ойыншыа айналдырып, алымына жп байлап, анатын кесп орлаысы келед де трады. старды ркек ылып ойан змз. Олар неге адамдарды крсе рке арайды? Олар те сезмтал. ай жер зне т - мекен бола алатынын ерте брын - а сезген. Сйтп, олар ккте анаттарын оды - солды сермеп ша алады. йткен олара кктен тнетн ешандай ауп жо.

Орнитология - старды дамуы, физиологиясын, жер бетне таралуын зерттейтн ылым саласы. Олар зерттеген старын мынадай топтара блген. Мысалы, жгретн стар, шатын стар, ашы далалы алаптардаы стар, жыл стары, ыстап шыатын стар, сартрздес, тырнатрздес, жапалатрздестер, торайтрздестер деп блген.

Биолог мамандар стара тнген мынандай ауптер дерегн келтред. Яни, оршаан ортаны ластануынан, старды кптеген тр жоалу стнде. Себеб оларды мекен ететн ааш жапыратарына дейн ыса болып тр. Ал адамдарды серуен кезнде, старды яларын бзып, старды рктп, мекен - жайларын ауыстыруа келп трейд. старды адамдарды досы екенн жете сезнбейд. Ал старды адамдарды шаруашылы рекетне пайда келтретн тстарын кптеп келтруге болады. Мысалы бр арлыаш бкл жаз бойы 1 миллион рт жейд екен. араторайларды бр тобы бкл балапандарымен 22 тонна шегрткен азы етед екен. Ал шегрткеге келсек, олар бзд е басты ас жауымыз. Олар бзд мал жейтн кк шбмзд, жасыл смдктермзд баудай жайалып тран егстгмзд отап - жеп кп зиян келтред.

ймзд маында жретн кп-кшкентай торайды бр з жылына 4 миллиона жуы жндк жейд екен. Сондытан старды орау жне егсткт бау - башалы жерлерге тарту шн олдан жасанды ялар салу, ааштарды кбрек егу керек. Бл жмыстарды бкл елмздег мектеп оушылары ола алып, жзеге асырып отырса нр стне нр болар ед. Сонда стар бзд жерден алатын азы - тлк нмдермзд рттарды ртуынан, жндктерд жеунен тарады екен. Бзд орек ететн азыымыз старды арасында молайып отыранын блемз. стар болмаанда жерден сп - нетн азыымыз рт - мырсаа жем болар ма ед. Тамаымызды то, кйлегмзд кп болуына старды пайдасы зор екен. старды адамдар ерте заманнан а дос санаан. Себеб ертеглерд кпшлгнде адам басына ауп тнгенде тарушысы, жасылы жасап дулет сыйлаушысы Баыт сы ыли да кездесп отыран. Сондытан да халы аыздарында анатты достарымызды айлалы, аылды етп крсеткен крнед.