жануарлар туралы гмелеп берз/кызыл ктап туралы нгмелеп берз

Хайуанаттар мен смдк турлер табиатты айталанбас, генетикалы брегей туындысы, оларды рбреун ртып алу дегенмз табиатты баа жетпес сыйынан айырылумен барабар болып табылады. йткен тпт ластанан су мен ауаны да тазартуа, алпына келтруге болады, ал жойылып кеткен биологиялы трд айта тудыру, дниеге айта келтру деген ммкн емес нрсе. Енд брнеше мысал келтрелк. 19 асырда стар мен сторектлерд 70 шаты тр рыды, ал стмздег асырды брнш жартысында Жер бетнен таы да 40 тр рып кетт. азрг кезде тек омырталыларды ана 600-ден астам трне жойылу ауп тнп тр. Тпт фаунамызды (жануарлар дниесн) кейбр тамаша клдерн рып бткен аыры уаытын да айтуа болады. Мысалы, 10 асырда Европаны ормандары мен орманды далаларында аптап жрген тр жабайы сиырыны е соысы 1627 ж. Польша жернде лд. 1741 ж. Командор аралдарынан табылан, дене тры 8 м, салмаы 3000 кг шыатын су сиырлар 1768 ж. бтндей рып бтт. 18 асырда отстк орыс да-лаларында тарпан жабайы жылысы йр-йрмен жайылып жрегн, соы тарпан 1879 ж. рыды. Бр кездерде Солтстк Америкада брнеше миллиондап колония болып ялайтын кезеген кептерлерд адамдар бас-аяы жз жылдан аз-а астам уаыт шнде ырып жберд, аыры кезеген кептер 1914 ж. 
Источник: http://bilimkozy.idhost.kz/kz/referat/geografiya/360-yzyl-ktap.html