Брын, брын брында аба шал деген шал болыпты. Мал мен
Брын, брын брында аба шал деген шал болыпты. Мал мен баса зар болыпты. Кедейлктен шыпапты. Ол ау салып, банкеты аулап, тама асырапты. Жел соса, шал домалап жнелед екен. Содан со оан аба шал деген ат ойылыпты. Кн сайын ауына лнген ек балыыны бреун бр тлк лмжеттк ып тартып жей беред екен. Тлкн орлыына шыдамай, шал бр кн екнш бр жерге кшем деп, дние млкн аралап жола шыыпты. Шаршаан со оны бр жерге кмп кетпт, бр жерге елд сойан малынан жинап алан шек арнын кмп кетпт, бр жерге арындаы айранды кмп кетпт .Жкт салмаымен аба шал шып кетпей келед. Жктен арылан со, желмен шып, бр жерге шып тспт. араса, бр ду ек тауды брне бр шапа ылып, рып тр екен.
Ду:
- айда бара жатан шалсы? Кел екеумз кш сынасайы деп азандай бр ара тасты ктерп, аспана латырып жберед де айта аып алып: Ал шал, сен де осылай апаыл етш дейд.
Шал сасып, айтерн блмей, тасты шатап аспана бр, таса бр арап, кнмен трады.
Сонда ду:
- Е, неып трсы. ЛАТЫР дейд.
Шал трып:
- Аспана латырсам, аспан жерге айналып тсед ау деп, жерге апай тсрсем, жер ортасынан ойылып тсе ме деп ауп ылып трмын дейд.
Сонда ду келп, шалды олынан стай алады да:
- Асаал латырмай а ой, текке ырыламыз - деп жалынып ойызады.
Дуд аылы таяздыын блп шал ерленп, дуге:
- Кел жерд шек арнын шыарйы - дейд.
Ду жгрп келп, жерд теуп алады. Жер тзеден ойылады. Ештее шыпайды. Шал з брын кмп ойан, аны - жыны арылмаан шек арын жатан жерд жгрп барып, теуп алса, шек арын шыады. Ду орады:
Сосын шал:
- Кел енд жерд миын шыарайы, - дейд.
Ду бар прменмен келп, жерд теуп алады. Жер таы да тзеден ойылады .Ештее шыпайды. Шал манаы айранын кмп кеткен жерд жгрп барып теуп алса, быр етп айран шыа келед. Ду одан бетер орады. Мына шал не деген орасан кшт деп, шалды айтанын стей беред. Аыры шал онан алай тыларын блмей:
- Енд айт. Ерте бзге онаа кел, - дейд.
Ду:
Жарайды деп кетп алады.
Шал йне келп, кемпрне:
- Ерте ду онаа келед, - дегенде:
- Ойбай, немзд беремз - деп сасады кемпр.
Шал трып:
- Ерте ду келед. Мен ескт алдында отырармын. Сонда сен оны кзнше. Не стеймн шал, - деп маан ара, мен не десем, соны стемекш болып, пышаты алып тра мтыл! деп кемпрне йретп ойады.
Ертене ш ду келп, досыны йнде отырады. Сол кезде кемпр трып:
- Шал нен асамын йдег онаа? Тк жо деп! - депт.
Сонда шал трып:
- Басы дуд басын ас, ортаншы дуд тсн ас, ол жетпесе досым дуд зн ас! - дегенде, кемпр пышаын алып тр мтылады. ш ду тым тыраай аша жнелед. Досы лашы йн басымен ктерп кетед. Шал айайлап:
- й, досым, лашыымды тастап кет! айда барса да тылмайсын! - дейд. Ду лашыты тастай сала ашып бара жатса, баяы лмжеттк ып балыын тартып жей беретн тлк жолыады.
- Тасыр айдан ашып келес - дейд тлк.
- Бр пле шалды ырсыынан тыла алмай ашып келемз, - дейд.
Тлк:
- Сол аба шалдан орып жрсдер ме - менмен жр, мен сен шд алып берейн, - деп, дуд ертп, шалды здеп айта келе жатса, шал лашыты жанында тр екен. Тлкн ертп келе жатанын крп, шал айай салады:
- Ей, тлк-ау Ары атада алты атамны ны бар, берг атада бес атамны ны бар, зде бтспейтн кегм бар, ш дуд сол шн бергел жатырсын ой! Бр бр онымен бтпеймн! - деп дауыстайды.
Сонда ду орып, бл бзд сол аталарыны нына беруге алдап алып келе жатыр екен ой, - деп ойлап тлкн йрыынан алып жерге бр рып лтрп, алды-артына арамастан аша жнелед. Сйтп, аба шал дулер мен тлкден осылай тылан екен дейд.
-
Вопросы ответы
Статьи
Информатика
Статьи
Математика.
Физика.
Математика.
Разные вопросы.
Разные вопросы.
Математика.
Разные вопросы.
Математика.
Физика.
Геометрия.