Туелсздк туралы шыарма

1990 жылы 25 азанда Жоары Кеест сессиясында тыш рет аза мемлекеттлгн егемендг туралы мселе аралады. Онда мемлекетт егемендгн бектетн тарихи маызды жат аза КСР-н Мемлекеттк егемендг туралы Декларация абылданды. ысылтая шата егемендк туралы Декларацияны абылдау оайа тспед. йткен Ода пен коммунистк партияны билг л де кшт болатын. 1990 жылы 16 ыркйекте Мемлекеттк егемендк туралы Декларацияны жобасы алаш рет БА-та жарияланды. Сол кезде одан зге Азат азаматты озалысы да Декларацияны балама нсасын зрлепт. алай дегенмен де егемендкт жария еткен жатты абылдау барысында егемендкке арсы кейбреулер мемлекеттк тл аза тл, аза лты тадырыны жауапкершлгн сезне отырып деп келетн тжырымдара келспеушлк танытты. Сонымен брге сессияда басарушы жне негзг кш коммунистк партия болып табылады деген 6-бапты алып тастау туралы батыл сыныса егемендкт аламайтын ызыл коммунистер кп арсылы блдрпт. Тпт кейбреулерд болаша шн аса маызды жатты абылдауды кейнге алдырма ойы да болан. Осындай отпрыск стте Салы Зиманов, Слтан Сартаев сынды ааларымыз лдыты кксейтндерге батыл уж айтып, лт мселесн ттеснен оя блд. Буыранан егемендк рух пен лды сана арпалысан сессияда Декларациядаы 17-бап сегз саат бойы талыа тст. Кеестер Хвалаыны таланы таусылмай жатып, хвалатас республикаларды кейбр туелсздк туралы задарды абылдап лгерген-д. Сйтп, КСРО дейтн араы апастан егемендкт 15 гл ауызын жарып, бршк атты. Мемлекеттк егемендк туралы жат республиканы егемендгн баянды еткен тыш занамалы акт болды. Бл жат бойынша азастан ел халыаралы атынастарда дербес толыанды объект ретнде сырты саясатта зн мдделерн айындап, халыаралы йымдарды ызметне атысуа ммкндк алды. Елмз егемендк Декларациясы арылы табии байлыымызды, экономикалы жне ылыми-техникалы леуетн толы меншгне алды. азастантерриториясындаы барлы скери рылымдар мемлекет арамаына тед. Декларация бойынша азастан территориясында егемендкке айшы келетн КСРО задарыны кш жойылды. Декларация орталыа баынышты кйден арылтып, Мскеумен жаа жадайда те рптес ретнде ынтыматастыа ол жеткзд. Сонымен, Мемлекеттк егемендк Декларациясы егемендкт блдретн р млмдеме амбиция ана емес, шын мннде, зады кшке ие маызды жат. Сондытан да егемендк туралы Декларациясы, кейн 1991 жылды 16 желтосанындаы азастан Республикасыны Туелсздг туралы Декларациясымен тере ндестк тапты.
Кейбр саясаткерлер пкрнше бл кнд туелсздк кн деуден гр желтосан рбандарын еске алу кн десе боландай. йткен 1986 шы жылды желтосанны 16-сы кн кешнде аза жастарыны лкен креске шыан кн, алайда билктеглер бл кнд мыттыру шн дей туелсздк кн деп жариялап отыр.