ребят помогите плиз завтра теснее нести помогите пожалуйста составить эссе на

Бабаларымыз трт тлкке ерекше кл блген. р ас-ауаты, р ким, р клг, ымызы ем, р жегжат-жратымен жасайтын алыс-берсн кз, байлыы боландытан, аза шн осы трт тлк мал аса ымбатты дние боланы белгл. айда болмасын, брн-бр танысын-танымасын, кездесе алан аза мал-жан аман ба? деп аманды-саулы срасан. азатар малды тек пайдаланып ана оймаан, оларды бабын тауып баып-ктуд де жай-жапсарын, асиетн, ерекшелгн жасы блген, отпрыскаан. Трт тлк малды шндег е асиеттс тйе болып есептелген. Ол ыры кн шлге шыдамды, жк артса клк, жесе ет, ал жн кимге жараан. азатар тйен жннен тйе жн шекпендер киген, ол жел р жмса сырт ким болан. Тйен кштлг, жйрктг, шыдамдылыы сияты трл асиеттер бар, соан орай оны трлше атайды (желмая, нар, аруана, жампоз, лек, нароспа т.б.). Асанайыны шапанда свор шатын желмаясы естерзде болар. Ал тйе зн су жолында бота, тайла, буыршын, буырлыш, науша, бзбаша, нген, атан, коричнева деп аталады. азаты асиетт малдарыны бр жылы. Оны лын, жабаы, тай, нан, байтал, днен, бест, бие, ат, сурк (суйрк), айыр деп атайды. Ал оны жйрктгне, таы да баса асиеттерне арай сресе батырлар жырларында жора, сужора, жйрк, тлпар, азанат, сйглк, длдл арыма деп атаан. Жылы малын аса жоары баалаан азатар оны лкен ас-тойларда жарыса салып, бас бйгесне дескать дние беретн болан. Ер азаматтара жасалатын сыйды да лкен ат мнгзп, шапан жабу болан. Жылыны жрсне дейн атаулары болан. Мысалы, ая жрс, жора жрс, жорта жрс, блкек желс, бкен желс, шоыта жру, шабыс. Оны тс де ртрл тееулермен сипатталан: торы, кре, жирен, абоз, боз, кк, шбар т.б. Сиыр малы момаан, азатар шн кбнесе тамаа жараан, ет, ст, айран, айма, май, рт, рмшк т.б. осы сиырды берген берекес болан. Сиырды кейде кшке де, егске де пайдаланып отыран. Жалпы, азатар сиырды кимге жаратпаан, онаа сыйа тартпаан, тпт тске крсе де ауыртпалы деп жорыан, тпт азата епетейсз, икемсз р денел адамды сиырдай деп, сйлемейтн адамды аузын буан гздей, мыиан бзау сияты деп мазатайтын тркестер олданылады. Дегенмен, сиыр да йд берекес, айран-стт кз, балаларыны асыраушысы ретнде адрл мал болан. Сиыры жо й ас-ауаты жта й болып есептелген. Сиырды жасына арай бзау, торпа, тана, тайыншща, ашар, нажын, днежн, сиыр, гз, ба деп атаан. Тйе мен жылыны, гзд клк ретнде пайдаланады, шанаа, арбаа, мала жегед, салт та мнед. ой трт тлк малды шндег азаты е сйктс десе де болады. ойды ст орасын, ойды ртан обасын дейтн азаты ой сруге ынта-ыыласы дескать-а. з майда, смтал, момаан, тез ет алып, она кдеге жарап отыратын, ст майлы р жымды ой малын ата-бабамыз ерекше астерлеген. ой су жасына орай озы, мара, тоты, баылан, тса, азбан, сек, ошар, саулы деп аталады. Ешк де азатар шн смтал малды бр боландытан, адрл. Ешкн ет жел р смд, ст аса нарлы болады. Ешкн сттсн арнайы стап, ана стне жарымаан баланы ешк стмен асырайды. Ешкн серкесн рдайым ойды отарына осып отырады, оны бкл отарды бастап, жайылыма апарып, келетн асиет бар. Дегенмен ешкн онаа соймайды. Ешк желтек мал деп есептелед де, мнез шала, шыдамсыз баланы (сресе ыз баланы) ешк сап селтедеп деп, ешкге тееп отыратыны бар. Ешкн жасына арай ла, туша, брте, шыбыш, серке деп блед. Трт тлк малды з адрлейтн басын азатар басаа бермеген, онда жтады орнап алады деп есептеген. рбр руды з малына салатын табасы болан. Оны олар малды лаына, мйзне, жамбасына салатын болан.