биография биография шокана уалиханова на казахском языке

Ответ:

Шоан Шыыслы Улиханов (шын есм Мхаммед анафия; 1835, останай облысы, Сарыкл ауданы, смрын жер 10 сур 1865, Кшентоан, Жетсу) азаты лы алымы, XIX асырды екнш жартысында азастанда туан демократты, аартушылы мдениетт тыш клдерн бр, шыыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, аартушы. жес раута кннде Шоаным деп еркелетп айтуымен Шоан аталып кеткен.

Шоан 1835 жылды араша айында смрын бекетнде азрг останай облысы улиекл ауданындаы смрын жернде ататы аа слтан Шыыс Улиханов отбасында дниеге келген. кес Шыыс Улиханлы сол кезде Аманараай дуаныны (орталыы араоба мекен) аа слтаны болан. Округ орталыы 1844 жылы смрын амалына ауысаннан кейн дуан аты смрын болып згертлд. Шоанны з атасы Ули Орта жзд ханы болан. Ары атасы аза Ордасыны лы ханы Абылай, Шоан оны шберес. Шоанны балалы шаы ыс кезнде Обаан бойындаы Кнтимес ордасында, жазда Еслд о саласы Аанбрлы алабындаы ата жайлауда ткен. жес Айаным тратын Сырымбеттег хан ордасында да балдурен кндерн ткзген.Жет жртты тлн блуге тист хан тымы боландытан, Кнтимес ордасындаы кес ашан ауыл мектебнде хат таныан Шоан сол мектепте ортаасырлы ыпша-шаатай тлн мегеред, парсыша, арабша тл сындырады.Шоанны жаын туыстарыны естелктерне араанда, ол бала кезнен блмге бейм р мар болан. Шоан тарихи аыз-гмелерге ерте бастан-а ызыан. Ол жастайынан данагй билерд гмелерн, акындарды ле- жырларын зор ыыласпен тыдап ст. Оан трбие беруде слтан улетнен шыан жес Айанымны ыпалы кшт болды. Ол жас Шоана ежелг аза аыздарын, аыз-гмелерн, маал-мтелдер мен даналы сздерн жи айтып отыратын. Шоан 12 жасына дейн смрындаы мектепте оып, мсылман дн лммен танысты. Шоан ауылды бастауыш мектепте оып жрп-а араб, парсы, шаатай тлдерн негзн йренп алды. Шоанны жаын туыстарыны естелктерне араанда, ол раута кезнен блмге лупим р мар болан. Шоан тарихи аыз-гмелерге ерте бастан-а ызыан. Ол жастайынан данагй билерд гмелерн, акындарды ле-жырларын зор ыыласпен тыдап ст. Оан трбие беруде слтан улетнен шыан жес Айанымны ыпалы кшт болды. Ол жас Шоана ежелг аза аыздарын, аыз-гмелерн, маал-мтелдер мен даналы сздерн жи айтып отыратын. Шоан 12 жасына дейн смрындаы мектепте оып, мсылман дн лммен танысты. Шоан ауылды бастауыш мектепте оып жрп-а араб, парсы, шаатай тлдерн негзн йренп алды.

Шоанны ата-бабалары ататы слтандар улетне жатады. Оны ары бабасы Абылай хан XVII асырдаы айбынды аза билеушлерн бр болды. Ал атасы Ули хан патша кмет ресми трде бекткен азаты соы ханы ед. Шоанны кес - Шыыс Улиханов блмд адам болан. Ол 1834 жылы Омбыда Сбрд казак скери училищесн бтрп, орыс армиясында жоары скери шен - полковник атаын алды жне азастанды басару аппаратында брсыпыра жауапты ызметтер атарды: смрын округн аа слтаны, Сбр ырыздарыны облысты басармасыны кеесшс, Ккшетау округн аа слтаны болды. Россияны алдында срген ебег шн оан мрлк мра ретнде дворян атаы берлд. Шоаннын анасы жаынан туыс наашылары Баянауыл лкесндег ататы Шормановтар улет болатын. Шорманов Мса орыс армиясыны полковниг, белгл аза би, Баянауыл сырты округыны аа слтаны ед.

Шоанны шыармаларын жинап бастыруда орыс алымдарыны ебег аса зор. Орыс географиялы оамы басып шыаран Шоан шыармаларына жазан алы сзнде академик Николай Иванович Веселовский:

Шоан Улиханов Шыыстану лемнде йрыты жлдыздай жары етп шыа келгенде, орысты Шыысты зерттеуш алымдары оны ерекше былыс деп тгел мойындап, трк халыны тадыры туралы онан маызы зор, лы жаалытар ашуды кткен ед. Бра Шоанны мезглсз лм бзд бл мтмзд зп кетт! деп жазды.

Бра ол сол аз мырында адам аблетн ажайып ммкндктерн, гуманизмн бик ресн, лтжандылыты жалтасыз лгсн, ылыми аблет пен алырлыты айран аларлы негесн барша болмысымен, натылы с рекетмен длелдеп лгерд.[5]

Шоаннан алан мраны бр бейнелеу нер туындылары. Олар Шоанны осы нер саласында азаты тыш специалист суретшс боланын длелдейд. алым негзнен портрет, пейзаж жне халыты трмыс салтын бейнелеумен айналысты. Одан 150дей сурет алан.

Разъясненье: