Сочинение жыраулар поэзия сындахы ел берлегл

Только можно по больше пожалуйста

зделал как произнес я жы казах

ЫРАУЛЫ ПОЭЗИЯ  15 18 -лардаы азаты халы поэзиясы. Бзд дурмзге, негзнен, ауызша жетт. 15 -ды орта шеннен бастап аза халыны тл мдениет ркен жая бастады. Кне, орта арнадан блнп, аза халыны дербес дебиет алыптасты. Ж. п. азрг азастан жерн оныстанан ежелг тайпалар туызан бай рухани азынадан нр алды, ежелг дстрлерд дамыту, ты таырыптар игеру, жаа мазмн алыптастыру нтижеснде кемелденд. аза дебиетн орта арнадан оаша жол тартан алашы адамдарыны знен-а кемелдкт, кркем келсмд аару иын емес. Ж. п. слулы пен сезмн шебернде шектелмеген. Содан да болар, Ж. п-да мейлнше тере танымды ойлар буыранып, дайы философиямен шендесп жатады. Онда мр мен болмыс, заман жне адам туралы толанады. оам, дн, этика, адамгершлк, арыз пен парыз, ерлк пен ездк, байлы пен кедейлк, о дние мен б дние жайлы сан-салалы ойлар тоысан философиялы туындылар Ж. п-ны тере дниетанымды сипатын аартады. Ж. п-ны алашы клдер, кезнде бкл Дешт ыпшаа даы кеткен одан Тайшы, Сыпыра жырау, Асан айы, азтуан жыраулар жаа дебиетт зашарлары ана емес, кне мраны нажималастырушылар деп те саналады. Елге, ер-азамата аылгй болан жыраулар аза поэзиясыны болашата мтылар баыт-бадарын, идеялы тыры мен кркемдк бигн айындап кетт. Асан айы туралы аыздар ноай, ырыз, араалпа халытарында да саталан. Мндаы деректер арасында алшаты жо деуге болады. Асан айы кптеген наыл сздерд, филос. толауларды творцы. Ол ел ргесн берк болуын армандайды. з ле, толауларында мемлекетт ныайту, елд ораныс аблетн арттыру ажетн насихаттайды. Осы орайда академик-жазушы М.уезов "аза халы зн тарихы жолында Асан есмн ктемдкке арсылыты символындай сезд. Ел мын жотаан аындарды Асан есмн ауыза е алдымен алатыны да осыдан ("Уаыт жне дебиет. А., 1962, 57-б.) деп атап крсетт. Сахара эпосын тудырушыларды бр, р эпик аын, ерлк жырларын шыарушы жоры жырауы р нзк лирик болан азтуанны (15 .) бзд дурмзге жеткен жырлары табиат аясындаы кшпендн болмыс, тршлк, зн оршаан орта туралы тснгн бейнелейд. Жырау иялыны байлыы, суреттеу тслдерн кемелдг мен семдг сол дурдег аза поэзиясыны бик ресн, зндк сипатын танытады. азтуанны лтты бояуы аны, афоризмдерге, кркем тстерге бай толаулары туан дебиетмзд тадаулы лглер атарына жатады. Ж. п-ны дамып, ркендеуне Доспамбет пен Шалкиз шыармалары айрыша сер етт. Жоры жыршысы болан Доспамбет жырау (1523 ж. .) шыармаларынан ортаасырлы жауынгер кшпендн ер тласы, ерлк кейп крнед, оны аса рухы, берк дт, мрлк мраты танылады. Ойлы да сырлы Доспамбет толаулары таырыбы, мазмны ана емес, кркемдк ерекшелктер трысынан аланда да соны сипатта. Доспамбет толаулары е алаш 19 -ды 80-жылдарынан бастап баспа бетн кре бастады. Ж. п-ны е крнект кл Шалкиз жырау Тленшлы (1465 1560). зн за мрнде Дешт ыпшаты трт брышын тгел шарлаан, заманыны брнш аыны боп танылып, лкен даа бленген жырау бкл мрн крес стнде ткзед. з тсындаы мршлерд ешайсысыны да шашбауын ктермейд, турашылдыынан танбайды. Жырауды шаын клемд шымыр толауларынан кне заман табасы дала трыныны дниетанымы, адамды табиаты, мнез ерекшелг, адамгершлк, этик. аидалары айын аарылады. Жырау дниеде мг, траты ештее жо деп блед. лем бр алыпта трмайды, адам мр де тпел. Жырау осыны брн табиат заы деп тснед. Жырау адамды асиеттерд асатата жырлайды. Жеке бас еркндгн брнен жоары ояды. Отаншылды рухты насихаттайды. Шалкиз аза поэзиясын кркемдеу тслдер, ле рнег саласында да айрыша байытты. Шалкизд толаулары е алаш 1875 ж. хата тсп, баспа бетнде жарияланыпты. Жырау мралары ерте жиналуына байланысты бгнг кндерге брсыдыры толы жетт. Негзг адым замандарда белгелене бастаанымен, Шалкиз жне Доспамбет шыармалары арылы алыпты жйеге тскен жыраулы ле лшем кне аындар шыармаларында жне батырлар жырында ш асырдан астам уаыт кенен олданылды. аза халы ерлк креске толы кн кешкен 17 -дан бзд заманымызаЖиембет (17 .), Мараса (17 .) жырауларды шыармалары жетт. Екеун де мр жолы Есм хан тсындаы тарихи оиалара ткелей атысты.