1) азаша жыл санау туралы ленд жата айту. 2) Сан есм

Сан есм - затты санын, млшерн, ретн, шамасын блдретн сз табы.Санесмдер есептк сан, реттк сан, болжалды сан, жинаты сан, топты сан, блшектк сан болып алты топа блнед.

Есептк сан есмдер
Есептк сандарды атарына сан есмдерд зге топтарыны жасалуына негз болатын табии сандар жатады (бр, ек, ш т. б.).

Есептк сандар ткелей тист млшерд блдру шн олданыланда, ешандай морфологиялы згерстерге тспейд. Мысалы: жет жз сиыр, мы трт жз ой-ешк.

Реттк сан есмдер
Реттк сан есмдер есептк сандара -ыншы (-нш) жрнатарын осу арылы жасалады да, белгл бр заттар мен былыстарды санды ретн блдру шн олданылады. Мысалы: Тамара атты жетнш класта оып жрген нажималыз ызым бар

Реттк санд есмдер де морфологиялы рамы жаынан дара жне крдел болып келед де, крдел сан есмдерде -ыншы (-нш)осымшасы тркестег е соы сана нажималанады. Мысалы: Соларды шндег е жасылары он алтыншы, он жетнш нмрлер екен 

Жинаты сан есмдер

Жинаты сан есмдер брден жетге дейнг есептк сан есмдерге -ау (-еу)жрнатарын осылуы арылы жасалады. Бндай сздерд негзг маынасы абстракт сан млшерн блдргендктен, олар нем субстантивтенп жеке олданылады. Мысалы: Беретн млк нешеу? Тйе бреу, ат екеу, асыр бесеу 

Топты сан есмдер

Топты сан есмдер есептк, жинаты, болжамды сан есмдерге, азрг кезде шыыс септкке тн грамматикалы маынадан бржола ол зген -дан (-ден, -тан, -тен) аффиксн осу арылы жасалады да, бркелк заттар мен былыстарды сан млшерд топтап крсетед. Мысалы: Бр тн отырып ел адамдарын трттен, бестен жиып алып, барлыына бр трл с тапсыран 

Болжалды сан есмдер

Болжалды сан есмдер - белгл бр заттар мен былысты сан млшерн дл атамай, тспалдап ана шамамен атайтын сздер. Мысалы: Салтанатты басосуа ш жздей мейман келед деп ктлуде; Базаралыны асында бес-алтыдай кс алан

Блшектк сан есмдер

Блшектк сан есмдер - негзнде таза математикалы ыма байланысты туан сздер. Олар белгл бр заттар мен былыстарды санды блшегн блдред. Мысалы: Халы арасында жргзлген сауалнама нтижес бойынша жаа заа халыты штен екс арсы