напишите пожалусто поговорку на казахском связоную с книгой

Айтызан - жамандыты белгс,
амшылатан - шабандыты белгс.

Адам мен адам арасы, аспан мен жердей.

А сауытты жаасы бар, же жо,
Шын жасыны ашуы бар, кег жо.

Ай - орта, кн - орта, жасы - орта.

Адам туа жаман болмайды,
Жре жаман болады.

Адама ылса жасылы,
Жасылы блмес кей заар.
Жасылыа жаманды жасайтын,
Дниеде бейиман кп жандар.

Айыратын жаман бар, осатын жаран бар.

Ек жаман ауыл болмас,
Ауыл болса ауым болмас.

Арымаа о тисе, мстектей туламас.
Сыпайыа о тисе, жамандардай жыламас.

Арыма атты йрыы - р жбек, р ыл,
ас жасыны белгс - р мырза, р л.

Ары малды асыраса аузы-мрны май болар,
Жаман адамды асыраса аузы-мрны ан болар.

Ек жасы осылса, айрылысуа иыспайды,
Ек жаман осылса, ке дниеге сиыспайды.

Жасы арына л, жаман малына л.

Арыпенен семзд бауыры брдей,
Жасыменен жаманны жаны брдей.

Ары ата нажимал бтсе, жанына торсы байлатпас,
Жаман адама мал бтсе, асына осы ондырмас, ондырса да ондырмас.

Атасы жасы, кргенн айтады,
Атасы жаман, бергенн айтады.

ркм жолдас болады амандыта,
жаман тастап кетед жамандыта.

Басыа с тскенде жасы кмектесер, жаман клп кетер.

Бик тауды алыстан крп, тбне барма,
Жасыны атын естп йне барма.

Бикке шыса кз ашылады,
Жасымен сйлессе кл ашылады.

Бр арын майды бр малюсенька шртед,
Бр жасы мы олды ертед.

Бтс жаман амысты, су шнен рт шалар,
Туысы аман жгтт, тйе стнен ит абар.

Бр отпрыскаан жаманды, ек айтып сынама,
лшеп-пшпей шамады, р жаныды инама.

Бтер ст басына, жасы келсн асына.

Баны з артайса да, з артаймайды,
Жасыны з артайса да, кл артаймайды.

Жасы болса жаны кп.

Жасы адам жолдасынан белгл.

Блттан шыан кн ащы,
Жаман атынны тл ащы.

Ескге жаа лшеуш,
Жамана жасы лшеуш

Жасы адам елд ырысы,
Жасы сз жанны тынысы.

Жасы туса елд ырысы,
Жабыр жауса жерд ырысы.

Жасыда жатты жо, 
Жаманда жаынды жо.

Жасы жерге жатса, жасы тс крерс.

Жасы кргенн матап жрер,
Жаман кргенн даттап жрер.

Жасы ске келд, жаман аса келд.

Жасыа ылан жасылы, мрнше тозбайды,
Жамана ылан жасылы, бр кнгдей болмайды.

Жасы кпке лы ылмайды, аза зорлы ылмайды.

Жасы крсп келсед,
Жаман келсп керсед.

Жасы келд дегенше, жары келд десеш,
Жасылыты рыын алып келд десеш.

Жасы ыдырып жрер,
ыдыры артынан шбырып жрер.

Жасы ырында толады,
Жаман ырында солады.

Жасы артайсад да, аылынан танбас,
Жаман ат артайса да, жрснен танбас.

Жасы кс текшл,
Жаман кс кекшл.

Жасы ксн ашуы - шай орамал кепкенше.

Жасы - суы ттт клмен те,
Жаман - жел атты шлмен те.

Жасыа ерсе, жетерс мрата,
Жамана ерсе, аларсы ята.

Жасыны адрн жасы блер.

Жасы болса - озарсы,
Жаман болса - азарсы.

Жасы сынаумен жариды,
Жаман сынаумен ариды.

Жасы матанса, есебн табар,
Жаман матанса, атынын сабар.

Жасыа берсе асыды,
жасы сыйлар басыды.
Жамана берсе асыды,
итке тастар басыды.

Жасыменен жарыа км арамайды.

Жасы зн осып сйлейд,
Жаман боса бсп сйлейд.

Жасыны жаман десе, аудай мойнын созады,
Жаманды жаман десе, аяынан тозады.

Жасыны сыйласа еснен кетпейд,
Жаманды сыйласа есгнен кетпейд.