tiimdi tamak tanu takiribinda engimele

азрг жадайларда таматану мселес братар себептерге байланысты брнш орына шыты, атап айтса: экологиялы ортаны бзылуы, организмге ажет компоненттерд жетклксз тсу, дрыс таматанбау, сапасы тмен азытар жне т.б. Экология нашарлайды, ал соны нтижеснде бзд денсаулыымыз бен кшмз толы жойылады. Организмн кбнесе, ондаы пайда болатын жне оан тамапен, сумен, ауамен жне др-дрмек заттарымен баратын зиянды заттарды шыаруды амтамасыз етуге кш жетклксз. Сау адам жейтн асына жи зейнсз арайды. Ал, ауырып, кнделкт жарнама беттернен тспейтн е жаа препараттарды здей бастайды, сонымен, тама сияты сенмд жне траты емдеу ралы туралы мытады. Ал, Гиппократты з былай деген: Бзд барлы емдеу ралдарымыз азы-тлк заттары болуы керек, ал азы-тлк заттары емдк заттар болуы керек.

Зат алмасуыны бзылуыны (семру, ант диабет жне т.б) салдарынан пайда болатын аурулар жи кездесед. Осыан байланысты, азрг тада, дрыс таматану энергетикалы шыындара жне организмн физиологиялы ажеттлктерне сйкес келу шн таматану мдениетн жоарылату мселес зект бола бастады [1, 15-18 б.].

рбр адамны азы-тлк заттарын дрыс пайдалануы, арты жеу жне жалытыруы денсаулыты кп ныайтуа кмектесед. Дрыс таматану денсаулыты жне за мр сруд басты факторы болып табылады. Адамны физикалы жадайы, оны алай жне андай клемде тама жейтнне байланысты [2, 42-46 б.].

ылыми-техникалы прогреске байланысты, ой ебегмен айналысатын, энергияны аз ажет ететн адамдарды (10.25 МДж кп емес (2450 ккал) ер адамдар шн жне 8,4 МДж (2000 ккал) йел адамдар шн) саны атты кбеюде. Аз энергия кезнде кбнесе азы-тлкт аз минорлы рамды блктер (витаминдер, микроэлементтер) олданылады. Мндай жадайларда, тебе-те энергиямен амтамасыз етлуге арамастан, гиповитаминд жне гипомикроэлементтк кйлерд белглер пайда болуы ммкн. Тазартылан таамдар азы-тлк заттарын жетклксз ттынуды таы бр себеб, е алдымен, ой ебегн адамдарында. Эволюция барысында адам оршаан ортаа лупимделуд йренд, ол шн шынайыра азы тазартылмаан азы-тлктер болып табылады, себеб дл осыларды кмегмен витаминдер мен минералды заттарды олайлы келп тсу жетлед. арынды эмоциялы-жйке жктемес кезнде дрыс таматану принциптер, арапайым ой ебег кезндегмен салыстыранда басаша екенн байаан дрыс. Мнда организмд олайлы белок, аскорбин ышылыны, ретинолды, В тобыны витаминдерн клеммен амтамасыз ету маызды. Егер жмыс ауысымды болса, онда таматану режим де ауысады.