Табигат тал бесыгым эссе пажалуууста

Табиат! Осы бр жрекке жылы, клге ктерк сезм сыйлайтын салиалы да салматы сзде аншама тере тжырым, лааты дескать ым, маыналы да мазмны ауымды ой жатыр десезш!

Табиат барлы тршлк атаулыны тты оныс-мекен, алтын я- бесг, бар байлыты ырыс, азынасы. Ал, адам шн табиат е асиетт де, астерл ым!  йткен адамны зн дниеге алып келген аяулы да ардаты Анасы, сондытан да адамны табиатты Ана деп рметтеунде де те тере танымды та, таылымды жне трбиелк мн зор ым жатыр.

Туан жерд Анам демей не дейн,

Туан жерд панам демей не дейн.

Туан жермен аса мен н-жырым,

Туан жермен аса мен мерейм.

(Жбан Молдаалиев)

Табиат Ана, Жер Ана, Отан Ана деген киел сздердег Ана деген сзд осылып айтылуында зор мн бар, яни бл сздер адамды дниеге келуш, р оан мр сыйлап, з перзенттерндей аялы алаанымен аялап, жректег е ысты ыыласы арылы бкл мейрм шапаатын арнайтын аяулы да ардаты Ана деген ымды натылай тсед. Табиат, Жер Ана, туан жер, атамекен, ауылым деген жана жайлы, сезмд сергтетн сздер бр-брмен нем ндесп, лаа жаымды естлетн бр-брмен маыналас мазмны бай сздер.

Белгл красным, р жазушы сп Сапабек аамыз зн аза асрет деп аталатын нды ебегнде намысы жоты ел жетм, ораны жоты жер жетм- деген халы даналыын келтре отырып, натылы деректер арылы аза жерн адр-асиетн, оны орай блген данышпан бабаларымыз жайлы нды деректерд кптеп келтрген. сресе, бзд заманымыза дейнг кезеде мр срген ндар ханы Мде бабамыз зне кршлес ханны жер сраан тншне злд кеслд арсы шыып, туан жерге деген перзенттк сйспеншлг кмд болса да ойландырмай оймайды.

Мде хан крш ханны тншне орай, Жерд беру деген не смды. Жер деген елд трег емес пе? Жерсз ел бола ма?... жер рпаа алдырар нажималыз мра. Жерд беру рпаыды сол мрадан айырып, ерте бреуге туелд ету. Жерден айырылу елдгнен, ерлгнен, еркнен айырылу. Жерд беремн деу рпаты жауы! асиетт Жер Ананы ел дшпанына берейк дегендерд басы кеслсн! асиетт Жер Ана шн лм а лм! Жер берлмейд - деген екен. Мндай даналы ойды азрг кезде санамыздан тыс алдыруа млде болмайды.

Брыны ата-бабаларымыз Жер-Ананы, киел суды асиеттерн ерекше баалай блген. Ертедег Трк аандыыны крнект мемлекет айраткер, олбасшысы, р ойшыл кемегер Тоныккке (646-731) орнатылан ескерткште мынадай жазу бар:

Тр май, асиетт Жер-Су,

Бзд орайды, ойлану керек.

Мндаы Жер-Су бзд орайды  деген сздерде тере тжырым бар. Халымызды сан асырлы мрден тйген, ккрек кзн сзгснен ткен даналы наыл сздерн р дниетанымды, р трбиелк мн зор. Ханны асында боланша, блаты басында бол - деген сиет наылда маынасы мазмнды ым жатыр емес пе?!

Ерте дурдег трк мемлекетн крнект скери олбасшысы Клтегн (684-731) з ел мен жерн орауды рпатарына сиет етп алдыран. Белгл красным р аын дбай Табылдиев аамыз Клтегнн сиет деген жыр жолдарында ары бабаларымызды лааты мол аманатын былай деп жеткзген:

...Жер - ананы глзары боп орнадар,

Ел - ананы басыншыдан орадар.

Халын бай ып кркейтдер саталсын,

Алтын байлы зен-клдер, ормандар.