ертег асыр мен тлк

что делать

Брыны уаытта бр асыр мен бр тлк жолдас болыпты. Бр жерге келгенде асыр тлкге айтты: Мен басым ауырып барады, тамырымды стап берш, дейд. Сонда тлк тамырын стап трып айтады: Басы кп атты ауырып тр екен, олай-блай жгрп, йрыыды кк мза оя ойын! дейд. Сонда асыр олай-блай жгрп келп, йрыын кк мза оя ойып ед, кк мза жабысып алады, сонымен асыр сол жерде алады.

Ртеде шал мен кемпр болыпты. Балалары жо, екеу ана мр српт.Бр кн шал: Кемпр, бгн блш пср, ал мен браз банкеты аулап келейн, деп кине бастайды.Сырта шыып, шананы ата ерттеп, балы аулауа кетед. Тс айта аулаан балытарын шанаа тиеп, йне айтады. Жолда трк лп жатан у тлкн кред. уанып кеткен шал: Мне, олжа! Кемпрме апарып берейн, тонына жаа болар, деп ойлайды.Жерге тсп, тлкн банкеты толы шанаа ктерп жатызып, з атын жетектеп, йне арай аядайды.Ал бл кезде тлк уаытын боса жоалтпай, пирытарды бртндеп, жол-жнекей шанадан тастап отырады. улыпен тапан олжасын тгел латырып болан со, з де тсп алады.йне жеткен шал: Кемпр-ау, бер келш. Саан келген сыйлыым бар, дейд. ане, ол андай сыйлы? деп срайды кемпр. не, йлген банкетытарды стнде тоныа дем жаа жатыр.Бос шананы крген кемпр ашуланып: у шал, мен алдамашы болды ба? деп шалды жер-жебрне жетп, айайа басады.Балыты да, тлкн де жо екенн крген шал алдананын блед. кнштен санын рылып алады.Бл кезде у тлк пирытарды бр жерге жинап, рахаттанып жеп отыран. Оны аш асыр крп, асына келед. Амансы ба, тлкжан! Аман, аман, асыр аа. Раутыынан маан да берсеш. Жо, бере алмаймын. з аула да, жей бер! Мен аулауды блмеймн. Оны еш иындыы жо. зенн ортасына барып, мзды ойып ал. Сол жерге йрыыды сал да: армаа лнш, лкен мен кшс десе болды, балытар здгнен йрыыа жармасады. Мне, осылай йрыыды раутытармен брге суырып аласы. Тек ол шн за отыру керек, дей-д тлк уланып.Аау асыр тлкн айтанын ек етпей орындайды. зенге барып, мзды ояды. йрыын суа салып: армаа лнш, лкен, кшс,армаа лнш, лкен, кшс, деп айта-айта айталап отыра беред.асырды соынан зенге тлк де жетед. Сыртынан баылап отыран ол: Отыр, отыр, йрыы Мз боп атсын, бйрыым! дейд.Тлкн сзн шала естген асыр: Тлкжан, брдее дед бе? деп срайды. Жо-жо. Мен жй саан кмектесп жатырмын да, дейд де, айтадан: Отыр, отыр, йрыы Мз боп атсын, бйрыым! дейд тлк улана клп.Осылайша асыр тн бойы тапжылмай, балы аулап отыра беред. Судаы йрыы атып, ауырлаан сайын балытар екен деп ойлайды. Не де болса шыдап, йрыын дескать балыпен шыармашы.Та бозарып ата бастаан кезде асыр олжасын суырып алып, йне айтпашы ед. Бра бден мз боп атан йрыы судан шыпайды. Ары-бер тартылап кред. за отыраным дрыс болды. Жасылап бр тоярмын дейд зн жбатып. Бл кезде  зенге су алуа  келген  ыз-келншектер  оны  крп: асыр, ры асыр! 100дар оны, рыдар! деп айайа басады.олдарына тскен заттарымен асырды соылай бастайды. Топаты астында алан асыр ары жлынып, бер жлынып, аырында йрыы жлынып мзда алады. з алды-артына арамай безед. ашып келе жатып:ап, блем, тлк! олыма тссе одырмаймын! деп ойлайды.Ал у тлк уаытын боса ткзген жо. Айай-шуды пайдаланып, ауылдаы бр йге рлыа тсед. орасына крп, тапан таматы жеп, тмсыын на малып шыады. Содан со улыын асырма болып таы да трк лгенсп, жола жата кетед. Оны тл салатап, шаршап келе жатан асыр кред де: Ал, тлкм, иманыды йре бер! дейд ашу ша ырып. Рауты аулауды й реткен осы ма? Мен со ыа жытырды!Тлк болса: Сабыр, сабыр, асыр аа. Сенен ан аса, мен миымды шашты, арасашы? деп, н жаылан тмсыын крсетп млймсид. Саан менен де иын болан екен ой, дейд асыр таы да алданып. Кел, арама мн, йе жеткзп салайын.Айласын асыран у тлк асырды стнде отырып: Соылан соылма анды аралап келед, деп ле айтады. Не деп келес, тлкжан? дейд асыр. Мен, аа, соылан соылмаанды аралап келед деймн де. Солай де, тлкжан, солай де, деп тлкн аралаан  аау  асыр кете барады.