ПОГИТЕ РЕШИТЬЬЬЬЬЬ.КАЗАхский

Шлкт орымыV - VI асыр' - Шлкт жазыы Шыыс азастан облысы Зайсан ауданыны аумаында орналасан. зындыы - 80, ен 30 шаырым осы ке жазыты отстгнде Тарбаатай, шыысында Сауыр-Сайан, солтстгнде Маыра таулары оршап жатыр. Шлкт жазыыны жарафиялы жадайы адам мр сруне те олайлы. Жазы шыбынсыз салын, ысы арсыз жне жылы болып келетн даланы малшы тайпалар ола дурнен бер ке оныстанан. Шлкт даласында кне мдениетт аса бр ркендеген уаыты б.з.д. -мыжылдыа сйкес келед. Бл кезде Шлкт даласын са тайпалары мекендеген. Шлкт даласында са-йсн дурн ек жзден астам ескерткштер бар. Оларды елу шатысы патша жне асйек обалары.Бл ескерткштерд брнш зерттеген семейлк гидротехник Г.Н.Бокий ед. 1909-1910 жылдары ол Шлкт даласыны шыыс шегнде орналасан Шаан оба орымдарын азып зерттед. 1949, 1959, 1961 жне 1962 жылдары Шлкт орымдарында доктор С.С.Черников азба жргзд. Ол барлыы 13 обаны азып зерттед. 2003 жылдан бастап бл рд профессор .Т.Тлеубаев зерттеп жатыр. Бгнг кнге дейн .Х.Марлан атындаы археология институтыны ылыми ызметкерлер Шлкт 3 орымыны, 1, Шлкт 2 орымыны 1,2,4 орандынына зерттеу жмыстары толы азылып зерттелд.орымдар тобындаы соы ызыты жаалытар берген оба Бйгетбе деп аталады. Ол Жалшы ауылыны отстк жаында орналасан. Оны биктг 7,9м, диаметр отстктен солтсткке арай 99 м, шыыстан батыса арай 97,4 м. 3-Шлкт орымыны Бйгетбе обасынан барлыы 4303 дана алтын заттар табылды. Оны 153 данасы млнн маскасы бейнеснде, 36 данасы бркт-самр, 20 данасы былар, 39 данасы асыр (аю) трнде, бр тйме-аптырма бесжлдыз, бр аптырма арар бейнеснде. Сонымен атар 23 дана оырауша трндег,63 дана кердекше трндег, 17 дана алтын тлкше, 7 дана алтын сым, 141 дана жартышар сияты салпыншатар, 2835 дана миниатюралы лашалы, кесеге сас салпыншатар, 223 са кердекше тзбе, 743 шыыршы тзбе жне бр дана кшкене апсырма шеге табылды.3-Шлкт орымындаы Бйгетбе обасыны р жне те крдел архитектуралы рылысы леуметтк-мдени жне табии-орыты ызмет атаран. Ескерткшт осыншама р клем онда жерленген адамны оамда те жоары мртебеге ие боландыын длелдейд. Бйгетбе обасында са жртыны е алашы патшаларыны бр жерленген.