дес бермейтн дл сз шыгарма

длдк зглкт рге тасы. Кмде-кмн длдг жо болса, оны яты да жо (Абай). длдк уаыт аынында згерп отырады. Оны алашы трне кне оамдаы жазалаушы длеттлк деген жатады. ана ан, жана жан, талион, кек алу принциптер лк санада длдк саналды. ылмыс пен жаза, рекет пен айыптау мселелер длдкт осы тснгмен тбрлес. оамдаы меншктк атынастарды алыптасуына байланысты жазалаушы длдкт орнына оны тепе-тедк трыдан тсну алдыы атара шыты. оамды байлыты барлыына брдей лестру идеясы длдк талабына айналды. Бл ран желеумен талай антгстер, революциялар, блктер жрп жатты. леуметтк длетт орнатамыз деген желеумен бр асыра жуы коммунистер з халытарына баытсызды келд. Социолизм оамы байлы бл длетсздк, ол ксн аздырады, адам нерлым кедей болса, оны руханилыы жоарылай тсед деген жаса пкрд лаа йып келд. Шын мнснде, аблет мен блг те емес адамдара млкт брдей лестрп беру длетсздкт айын крнсне жатады. Мндай тснк леуметтк енжарлыа кеп соады. Алайда, леуметтк тедк ркениетт оам руды басты шарты. Адамдар дай алдында, деп, ы, за алдында те жне брдей ммкндкке ие.

Нарыты оамда ммкндктер тедг мен длеттлг деген мрлк принцип ке етек жайан. оамды атынастар рбр адамны зндк масатына жету ммкндктерн шектемеу керек. длдкт басты лшем адам ытары тедгн жзеге асуы. Нтижелер тедг оамды байлыты мрде табыса жете алмаан адамдарды пайдасына айта блуге келед. Бл экономиканы даму ынталылыын азайтады. Мысалы, дргер мен санитарды, профессор мен ассистентт ебегн те баалау длетсздкке жатады. Алайда оам млктк тесздкт тым шарытатып жбермеуге тырысуы ажет. оам шн пауперлер мен люмпендерд, кедей адамдарды атары кбею ымбата тсед. Ол оамды ынтыматасты пен тратылыа кер серн тигзед.