сочинение на тему (Ozbekiston sporti)на узбекском языке

Masalan, otgan asrning 1990 yilida yurtimizda 448 ming 800 nafar oquvchi yoki jami oquvchilarning atigi 7,4 foizi sport bilan muntazam shugullangan bolsa, 2010 yilga kelib bu korsatkich 2 million 219 ming nafarga yoki 34,8 foizga yetdi. 1990 yili Ozbekistonda 1 ming 825 ta bolalar sporti maskani faoliyat yuritgan bolsa, istiqlol yillarida ularning soni 6 mingtani tashkil etdi. Etibor bering, istiqlol yillarida qariyb 74 yillik sobiq Ittifoq hukmronligi davridagiga nisbatan salkam tort barobar kam vaqt ichida 4 ming 200 ga yaqin yoki uch yarim barobar kop sport inshooti bunyod etilgan. Boshqacha aytganda, eski tuzum davrida yiliga 25 ta, istiqlolning har bir yilida esa ortacha 207 tadan ziyod, yana ham aniqrogi, mustaqil Ozbekistonda sobiq mustabid tuzum zamonidan kora 10 barobar ortiq sport maskani yoshlar ixtiyoriga topshirilgan.

Bolalar shugullanadigan спорт turlari miqdorida ham jiddiy tafovut kuzatilmoqda. Chunonchi, 1991 yili yurtimizda 52 ta спорт turi boyicha mashgulotlar olib borilgan bolsa, 2011 yilga kelib ularning soni 75 taga yetdi. Albatta, bu osish yangi kashf qilingan спорт turlari hisobidan emas, balki yetarli sharoit yoqligidan bolalarimiz shugullana olmagan спорт turlari hisobidan taminlangani etiborlidir. Eng muhimi, спорт bilan shugullanishni istagan yoshlarimiz endi avvalgidek mashaqqat chekib tuman markazi yoki shaharga qatnashi shart emas, balki oz qishlogida, mahallasida, ota-onasining bagrida zamonaviy talablar asosida jihozlangan спорт maskanlarida oz sevgan спорт turi bilan malakali murabbiylar qoli ostida shugullanish imkoniyatiga ega.

Bir misol. Surxondaryo viloyatida eski tuzum davrida bugungidek zamonaviy спорт inshooti u yoqda tursin, hatto tuzukroq stadion ham yoq edi. Voha sportchilarining mamlakat va xalqaro miqyosdagi bellashuvlardagi ishtiroki haqida esa deyarli hech kim bilmasdi. Faqat milliy istiqlolgina Alpomishdek kuragi yerga tegmagan mard va botir pahlavonlarni, Oybarchindek gozal va barno qizlarni ulgaytirgan bu zamin va uning farzandlariga sport sohasida ham oz salohiyat va mahoratini keng namoyish etish imkonini berdi.

Bugungi kunda Surxondaryo viloyatida olti yoshdan 18 yoshgacha bolgan 22 ming 902 nafar oquvchi sport bilan muntazam, 179 ming 429 nafar oquvchi esa jismoniy soglomlashtirish mashgulotlarida shugullanmoqda. 2011 yili mavjud bolalar sporti inshootlari atrofidagi 182 ta talim muassasasining 22 ming 500 dan ortiq oquvchisi ana shu maskanlardagi спорт mashgulotlariga jalb etildi. Sport seksiyalari soni esa oxirgi bir yilning ozida 371 taga kopayib, 1 ming 117 taga yetdi.

Muhimi, keyingi 7 yilda viloyatda sport va jismoniy soglomlashtirish bilan shugullanuvchilar soni 29 foizdan 40 foizga osdi. Ayni paytda 520 ming nafar oquvchining qariyb yarmi sportni ozining kundalik mashguloti, deb biladi. Otgan yili shulardan 1014 nafari respublika va xalqaro miqyosdagi bellashuvlarda qatnashib, 683 ta (174 tasi oltin) medalni qolga kiritishga muvaffaq boldi.

2011 yili Termizda viloyat tarixida ilk bor yirik sport tadbiri akademik litsey va kasb-hunar kollejlari oquvchilarining Barkamol avlod спорт musobaqalari otkazildi. Ana shu nufuzli спорт anjumani munosabati bilan shaharda keng kolamli qurilish-obodonchilik ishlari amalga oshirilib, viloyat markazining qiyofasi tanib bolmas darajada ozgarib ketdi. Ayniqsa, mazkur bellashuvlarga moljallab barpo etilgan 10 ming orinli zamonaviy stadion hamda Delfin suzish havzasi ozining memoriy yechimi, zamonaviy dizayni va yaratilgan sharoitlari bilan hech bir rivojlangan davlatdagi спорт inshootidan qolishmaydi.

Endi bunday mulohazalarni tumanlar misolida davom ettiradigan bolsak, uzoqqa bormasdan, ozim osib-ulgaygan va men uchun sobiq tuzum davridagi ahvol bilan bugungi holatini bevosita solishtirish, taqqoslash imkonini beradigan Qumqorgon tumani haqida fikr yuritsak, togri bolardi, deb oylayman.

Hozirgi vaqtda shu birgina tumanning ozida ming-minglab ularning izdoshlari paydo bolmoqda. Buning uchun yetarli shart-sharoit yaratilmoqda. Masalan, keyingi yillarda tumanda 8 ta zamonaviy sport inshooti qurilib, foydalanishga topshirildi. Ular tasdiqlangan meyorlarga muvofiq malakali murabbiy kadrlar bilan taminlandi, mashgulotlarning sifat va samaradorligiga alohida etibor qaratilmoqda. Bu esa respublika va xalqaro miqyosdagi musobaqalarda sovrinli orinlarni qolga kiritayotgan qumqorgonlik yoshlar safining tobora kengayib borishiga sabab bolmoqda. Chunonchi, 2009 yili respublika va xalqaro miqyosdagi musobaqalarda qumqorgonlik 31 nafar sportchi sovrindorlar qatoridan orin olgan bolsa, 2010 yili bu korsatkich 64 nafarga yetdi. Futbolga ixtisoslashtirilgan 3-maktab-internat oquvchilari mamlakat chempioni boldi.