карсылыкты багынынкылы сабактаска мысал келтиру

Басыыдаы ске баыныыда айтылан с немесе баыныыдаы ске басыыдаы с арсы ойыла айтылан сабатасты арсылыты баыныы сабатас деймз.

арсылыты баыныылар айтсе де? Не етсе де? айткенмен? Не еткенмен? деген сратара жауап беред.

Жасалу жолдары:

-са да, -се де

-анмен,-генмен, -анмен,-кенмен

(-а,-е,-й)+ тра

(-анына,-генне,-анына,-кенне) + арамай (арамастан)

(-аны,-ген,-аны,-кен) + болмаса

-анша,-генше,-анша,-кенше

ыс келсе де,ар жаумады.

ыс келгенмен,ар жаумады.

ыс келе тра,ар жаумады.

ыс келгенне арамастан,ар жаумады.

ысты келген болмаса,ар жаумады.

Отдалаа шыып жаураанша,йде отыр.

арсылыты баыныыны баяндауыштары мынадай жолдармен жасалады:

а) шартты райлы етсткке да (де) шылауы нажималас келу арылы: Абай Дндбай сзнен жасы пейлд аарса да,ол кезде кмектерн алмаан-ды.

) шартты райды болымсыз трнен: Та алдында бр саат мызыаны болмаса,Абай бл тнд йысыз ткзд.

б) есмшеге кмектес септк (-мен) нажималауы осылуы арылы: лберген кедей боланмен,ким-кешектерн таза стайтын ед. ; есмшен бл трне кейде да,де шылауы осылып та арсылты баыныы сабатас жасалады: асен байбаламдаанмен де,ойын тотала оймады;

в) есмшеге -ша,-ше жрнаы нажималану арылы: Бр сзд айталай бергенше,мен комбайнды жргзгенмд айтсашы.

г) а,-е,-й жрнатары ксемше трнен болады: Жастар блм жаынан арты бола тра,тжрибел жмысшыларды жрдемне мтаж болады екен.

) келер ша есмшен болымсыз трне шыыс септк нажималауыны (-тан,-тен) нажималануы арылы жасалады: Отыз ек жаса келгенне арамастан,осы жазда капитан Енакиевт самайына а крд.

Ол маан сз бергенмен,ертене удеснде трмады.

йде адам кп болса да,й ш тым-тырыс.

атты дауыспен шаырсам да,ол мен естмед.

Отдалаа шыып жаураанша,йде тыныш отыр.