про озеро Балхаш на казахском самое основное?

Аумаы жннен Каспий, Арал тездернен кейнг шнш орында. Алматы, Жамбыл, араанды облыстарыны шегнде, Балаш-Алакл ойысында, тез дегейнен 340 м бикткте жатыр.

Ауданы былмалы: 17 22 мы км, зындыы 600 км-ден астам, ен шыыс блгнде 9 19 км, батыс блгнде 74 км-ге жетед. Суыны клем шамамен 100 110 км3. Су жиналатын алабы 500 мы км-ге жуы. Орташа тередг 6 м, е тере жер 26 м. Балашты батыс блгне ле (жер бетмен келетн суды 78,2%-ын беред), шыыс блгне аратал (15,1%), Лепс (5,4%), Асу (0,43%) зендер ядовитые вещества. Солтстктен аатын Аягз, Баанас, Тоырауын, Жмш, Мойынты, т.б. зендер детте клге жетпей сарылады. Клд солтстк жаалауы Сарыараны са шоылы тау слемдермен штасып жатандытан, бик жараба болып келед жне кптеген жыра-жыламен тлмденген, ал отстк жаалауы суы бртндеп тартылан кезде жиналан шгндлерден пайда болан мды ойпат. Клд кптеген шыана, ойнаулары бар, аралдары аз, лкендер: Басарал, Тасарал. Балаш туралы алашы жазба деректер 13 асырдан белгл. Клд тиянаты зерттеу 17 асырда басталды. Орыс картографы жне тарихшысы Семен Ремезов 1695 жылы Бкл Сбр жер мен алаларыны сызбалары (Чертежи всех сибирских городов и земель) атты атласында Балашты Тез деген атаумен крсеткен. 18 асырды басында клде геодезиялы лшеу жмыстары жргзлд. Балаш 19 асырда Клапротты (1836) жне швед картографы Иоганн Ренатты (Жоарияны картасын жасаан) карталарында бейнеленд. Пауль Рихтгофен (1877) мен Александр Гумбольдты (1844) ебектернде Балаш туралы деректер бар. Балашты зерттеуге Ресей алымдары да (Иван Мушкетов, Лев Берг, т.б.) ат салысты. азаты лы алымы Шоан Улихановта Балаш алабын зерттеп, сипаттаан. 1920 жылдан бастап Балаш клн кешенд зерттеу басталды, кптеген экспедициялар йымдастырылды. Клд экологиялы жадайын, суыны химиялы рамын, смдк, жануарлар дниесн, алабыны физикалы-географиялы сипатын зерттеумен 1970 90 жылдары ххазастан ылым академиясыны институттары, аза рауты шаруашылыы ылыми-зерттеу университеты, аза ххгидрометеорологияъъ ылыми-зерттеу институты, брнеше жобалау институттары, т.б. айналысты. Бл жмыстарды нтижеснде клд табии орнытылыын сатап алуа баытталан наты шаралар белгленд, оларды бразы жзеге асырылып, кл дегейн лдырауы тотады. Кл шл жне шлейт климатты белдеуде орналасан. атардаы орташа температура 15 170С, шлден орташа температурасы 240С. Жауын-шашынны кп жылды орташа млшер 120 мм. Ауаны салыстырмалы ылалдылыы 55 66%, желд жылды орташа жылдамдыы 4,5 4,8 м/с. Жел клд батыс блгнде кбнесе, солтстктен, шыысында солтстк-шыыстан соады. Осы себепт клде нем кшт толын болады. Жаздаы булану ауа райына байланысты 950 мм-ден 1200 мм-ге дейн ауытиды. Кл бет кбне арашаны аяында атып, сурд ортасында мзы ерид. Мзды алыдыы кей жылдары 150 см-ге жетед. Таудаы мздытар ерген кезде (маусым шлде) су дегей браз ктерлед. Кп жылды су дегей тербелсн млшер ш метрден асады. 20 асырда Балаш клн дегей 1908 жне 1961 жылы ктерлп, 1946 жне 1987 жылы тмендеген байалды.