арлыашты йрыы неге айыр Жауды жеген не?ол жауды алай жед?Жылан

Кндерд бр кн Жылан жер жзндег жанды мен жансыздара мынадай арыз айтады:

         Мен Трм сендерд брнен кем жаратыпты. Ая-олым жо. Басымды ктере алмай, жер бауырлап алдым. Не жеп, не оярымды да блмеймн. Сендерд бр бр бтн тлдсдер, ал мен айыр тлдмн. Ойлап отырсам, жанды мен жансызды шндег сорлысы мен екенмн. Маан ешайсыны жрдем етклер келмейд. Сен асретт кп тартты, ондайлар рдайым дл келед, сен барлыымыза патша да бола аласы деп, сзбен болса да жбатып кетпейсдер, деп, ол ек кзнен анды жасын соралатып, аыл-тегл жылайды.

         Жанды-жансызды барлыы жылана аяныш блдрп, кпесн орынды кред, арасы деп шыпайтын, ара ылды а жаран, а жрек аылшымыз болар десп, здерне патша етп сайлайды.

         Жыл артынан жыл, кн артынан кн тп жатады.

         Кндерд кннде Жыланеке: Бкл лемге патша болып, барлы билкт з олыма алсам, бдан да жасы трар едм. Кзме крнген таматы шпей, дниедег жандыларды е ттт андысын жер едм, деп иялдайды. ан дмн айыра алатындарды шаыртады. ос анатын делдитп, аятарын шлтитп, уарып Шркей, тмсыын едрейтп Маса, патшаны клн табам деушлерд бр келед.

         Патша осыларды шнен Шркей мен Масаа:

         Жер жзн аралап, смдктерд дмн татып, жанды-жансызды анын сорып айтыдар, тек блар ана емес, аттыдан тасты, жмсатан топыраты да дмн алыдар. Дниедег е ттт зат бдан былай мен тамаым болатындай етдер, деп, уаыт кесп, бкл лемд шарлатып жберед.

         Кн артынан кн тп, патшаны кесп берген мезгл де жетед.

         Шркей лсздгнен жел болса, шпт тбне ашып тыылып, тымыта ыылдап н салансып жрп, кешгп алады. Ал Маса смдк пен жандыларды е тттсн блп алып, патшасына арай уелей шып, ндетп келе жатанда, арлыаш кез болады.

         И, Маса досым, патшамыза е ттт тама здеп кетт деп естп едк, тапты ба?

         Маса арлыашты менснбей, сраына жауап атпай, зулай жнелед.

         , , тсндм, тсндм! Жолы болып, здегенд тапан екенс, достым... Азаматсы з! Сен ептлгд, еш нрседен тайынбайтын бр беттлгд блгемн. Осы асиетд енд барлы анаттылара айта жретн боламыз, деп, арлыаш Масадан сыр тарта, мадатай сйлейд.

         Бл матауа Масаны ес шыа мастанып:

         Патшамызды тамаына кмд тапанымды блес бе?

         Е, Маса досым, мен не блуш едм? Сзден денемн лкендг болмаса, аылым аз емес пе?! Сз патшаны аылшысысыз. Кне, трем, айтыызшы, ардаты патшамызды тамаына кмд таптыыз?

         Маса елре тсп:

         Дниеде патшамыза лайыты е ттт тама адам аны екен.

         м... Адам сияты аылды да айлалы жан домаланан слмтк жарымжана жем болып ала ма деп, арлыаш бр амал ойлайды.

         Мен аылымны ысалыы осы емес пе, Маса трем! Адамны аны ттт дегензге сенер-сенбесмд блмей келем. Дниеде ттт анды тауып, дмн татанны тлне алтын мр тсп алады деп, шешем кп айтушы ед. Кне, тлзд шыарып, мрзд крсетзш! Алтын мрге кз саланны з бз шн лкен бр медеу ой.

         Бл матауа елрген ессз Маса:

         Крсе, кре ой, байс! деп, тлн сынады. арлыаш шап берп, Масаны тлн жлып аланда, ол сйлей алмай, ыз-ыз етп, патшасы Жылана арай ша жнелед.

         ош, тл жлынды. Аузыа м йылды. Адамны аныны тттлгн енд алай тсндрер екенс? деген оймен арлыаш артынан шады.

         Маса брдемелерд айтысы келп, ыз-ыз етп зар аады. Бра еш нрсен тсндре алмайды Жылана.

         Мны тл аузынан тсп алан ба, немесе жынданан ба? Мынаны не деп транын тснгендер бар ма? деп, Жылан трандара арайды.

         те тснкт, патшам! дейд арлыаш сонда.

         Тн крмей кетейн, брдее сам, кне, тснсе айтшы, не деп тр?

         Ызыдап шып жрп, бкл лемд араладым. Бра неше трл смдкт з срп шыаран топыратан баса еш нрсен таппадым, - дейд патшам!

         Тл сйлеуге жарамаса да лаы сау Маса мны естгенде, жаны шыып кете жаздайды.

         Ол ызыдап кеп, арлыаша ек-ш рет тисед де Жыланны алдына барып жылап жберед.

         , , мны тлне бр пле ылан сен екенс ой, деп, Жылан арлыаша атылып кеп кетед. арлыаш ша жнелед.

         Жылан ша жнелген арлыашты йрыын ана тстеп алады. Жылан содан былай топыра жалап, ал Маса ызылдап алады. Адам жыланды крсе лтрп, басын езетн болады. арлыаш жыланнан орып, адамды дос ттып, йд тбесне я салады, бра оны йрыы кем, ек айыры, болып алады.