Помогите перевести на русский, пожалуйста... Уаыт - адамны мр. Бз мрге

Помогите перевести на российский, пожалуйста...
Уаыт - адамны мр. Бз мрге келгеннен бастап, уаыт сааты ске осылады. Балалы шатаы рбр адамымыз да осы уаыта кред. азаты заар жазушысы Мхтар уезов: "Жмысы нсн десе, ткенге кнг келмесе, р минуткиды ыпты пайдалана бл", - деп, сиет алдыран. Осы сетт алай орындап жрмз?! Бз азр мектеп оушымыз. Жасымыз 12-13-те. Бл - "мрмзд 12 жылы тт" деген сз. Осы жылдарды бз алай пайдаланды. Ойланып крш! Осы уаыта дейн не йрендк! андай жасы стер орындады? Уаытымыз боса тп жатан жо па? Сабаты алай оып жрмз? Ата-анамызды айтан аыл-кеесн толы тыдап жрмз бе? Мектепте андай жасы стер степ жрмз? змзден кш балалара андай лгнеге крсеттк? Мен осы сратар толандырады. Ал сен ше? Сен осы сратар туралы ойланып крд бе? "Уаытты бос ткен - мрд бос кеткен" деген наыл бар. Бзд мрмз боса тп жатан жо па? Сен не дейс?